Het hele jaar Vaderdag?

/door

Ton Coenen, directeur Rutgers, en Jens van Tricht, directeur Emancipator

We zien het vaker: Ondanks alle verschrikkingen biedt de coronacrisis ook kansen, zo ook voor vaders. Zij zijn sinds het begin van de crisis meer betrokken bij zorg en opvoeding van hun kinderen. In combinatie met de uitbreiding van het geboorteverlof per 1 juli, lijkt de tijd rijp voor vaders om ook na de crisis hun rol te blijven pakken. Daarvoor moeten de kansen voor vaders wel veel eerlijker worden verdeeld.

De combinatie van meer flexibiliteit van werkgevers rond thuiswerken, meer mogelijkheden voor vaders om in het eerste jaar na de geboorte thuis te zijn, én vaders zelf die hun verantwoordelijkheid pakken door de helft van de zorg op zich te nemen, zou weleens kunnen zorgen dat de coronacrisis blijvend gaat bijdragen aan meer gendergelijkheid: thuis én op de arbeidsmarkt.

Uit onderzoek weten we dat 60 procent van de Nederlandse vaders meer tijd zou willen besteden aan de zorg voor hun kinderen. Toch maken ze weinig gebruik van de mogelijkheden om hun werkweek daarop aan te passen, bijvoorbeeld door in deeltijd te gaan werken of ouderschapsverlof op te nemen.

Vanaf 1 juli a.s. wordt eindelijk het geboorteverlof uitgebreid naar vijf weken, tegen zeventig procent van het loon. Dit biedt nieuwe vaders een uitgelezen kans om het anders te doen dan de generaties voor hen: om vertrouwd te raken met hun baby, te leren zorgen, aanwezig te zijn als vader, en structureel vanaf het begin de helft van de zorgtaken op zich te nemen.

Nu veel mensen gedwongen thuiswerken, besteden vaders meer tijd door met hun kinderen. Maar er is niet alleen goed nieuws. Zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht dat vaders meer doen, maar moeders niet minder. Zo blijft de verdeling ongelijk.

En als we niet oppassen zorgt corona ook op andere vlakken juist voor meer ongelijkheid tussen vaders. Want hoe pak je als vader een grotere rol als je bijvoorbeeld loodgieter, arts of winkelier bent en je niet kunt thuiswerken? Ook het nieuwe extra geboorteverlof is alleen toegankelijk voor wie dat kan betalen. Voor zzp’ers en mensen met een laag inkomen is het vaak geen optie; mensen die ook door de coronacrisis economisch hard worden getroffen. Deze verschillen zorgen voor nog grotere ongelijkheid tussen vaders, en daarmee ook tussen hun kinderen.

De overheid is aan zet om ervoor te zorgen dat deze pandemie leidt tot een meer gendergelijke toekomst. Geef alle vaders dezelfde kansen om er voor hun kinderen te zijn. Zorg voor voldoende financiële ondersteuning. En zorg voor een toegankelijk geboorteverlof voor iedereen. Ook werkgevers kunnen jonge vaders stimuleren, zowel financieel als in de bedrijfscultuur, om het geboorteverlof op te nemen. Maar bovenal moeten vaders zelf de handschoen oppakken, hun rol als vader serieus nemen en gebruik gaan maken van het geboorteverlof. Wat ons betreft is het het hele jaar Vaderdag.