Blog 5. Gerbrand Martini: Huiselijk geweld: Trauma’s en thuiskomen bij jezelf
Terwijl ik achter mijn bureau aan het werk ben gebeurt het ‘zomaar’ opeens. Twee aanvallen vanuit de zijflank regelrecht in mijn onderrug. Hm… dat is niet fijn. Ik probeer wat opzij en naar voren te bewegen en kom tot de conclusie: dit gaat niet goed. Ik had weleens vaker last mijn rug maar dit was toch een geheel ander gevoel.
Na twee weken verschillende therapeuten te hebben afgelopen was de pijn in mijn rug niet over. Ja, een keer was het helemaal weg, dacht ik, maar de volgende dag kwam het net zo hard weer terug. Eigenlijk een stuk heftiger dan daarvoor. Ik raakte in paniek. Wat moest ik nou doen? Hoe zit het met mijn werk?
De doorbraak
Maandagmiddag ging ik naar de fysio met de hoop dat de pijn in mijn rug minder zou worden. Helaas, ik kwam thuis en zei tegen Rita, mijn vrouw en mijn zielemaatje, “Ik heb nog steeds zo’n pijn in mijn rug en ik weet niet meer wat ik moet doen.” Rita antwoordde behoorlijk geïrriteerd: “Je gaat ook van de ene therapeut naar de andere, ga er eens naartoe, ik word helemaal gek van jouw gedoe,” en ze liet me achter in de kamer terwijl zij naar de slaapkamer liep. Ik pakte mijn telefoon en liep naar beneden naar de Dojo en ging op de grond liggen vlak voor de houten bank, voor het geval ik niet rechtovereind kon komen.
Toen drong het toch mij door, ik had het ineens. Dat besef. Ik belde Rita en zij tegen haar, “Lieve Rita, je hebt helemaal gelijk.” Ik besef nu waar dit gedrag vandaan komt. Toen ik een klein jongetje was liep ik telkens weg om hulp te vragen omdat ik niet meer wist wat ik moest doen. Ik was zo alleen en zo bang, zo verschrikkelijk bang. Even later belde ik de dokter of het oké was dat ik 10 mg morfine innam voor de pijn. Want die werd steeds heftiger, tot bijna ondraaglijk. Toen ik eindelijk op mijn slaapkamer was aangekomen raakte ik helemaal in paniek. De spieren langs mijn ruggengraat maakten enorme reflexbewegingen, waardoor de pijn zeer heftig werd, bijna ondraaglijk. Ik wist gewoon niet meer wat ik nu moest doen.
Echter, ik merkte dat wanneer ik met mijn aandacht naar de plek in mijn rug ging, de reflexbewegingen minder werden. Een stuk zachter werden. En hoe meer ik in dat contact kon blijven hoe zachter deze pijnplek werd. En daarna! Toen barstte de bom. De onderliggende energie van het vastzittende trauma kwam helemaal los. Ik moest huilen, huilen als een klein kind van vier jaar. Ik kon alleen nog maar huilen, huilen, huilen als dat kleine weerloze kind dat verstijfd was van de angst en niet meer wist hoe om te gaan met zijn onveilige situatie. Wat een diepe pijn, verdriet en wat een bevrijding. De volgende dag was de pijn in mijn rug helemaal weg.
De realiteit “het ontstaan van een trauma”
Ik sta in een grote zaal en kijk een beetje verbaasd om me heen. In de verte zie ik mijn moeder. Ze heeft veel ‘plezier’, al dansend met ‘een andere man’. Het is druk, gezellig en iedereen komt los in het Theehuis bij het Uddelmeer. Het is de trouwdag van Ellie, een jongere zuster van mijn moeder. Geen idee waar mijn vader is. En dan opeens uit het niets lijkt het alsof de film even stilstaat. Zie ik mijn moeder door mijn vader naar buiten gesleurd. Ik sta verstijfd te kijken en snap eigenlijk niet zo goed wat er gebeurt. Mijn eerste bewuste ervaring dat mijn moeder door mijn vader met geweld en agressie naar buiten wordt getransporteerd. Dit soort situaties zullen in mijn leven regelmatig plaatsvinden. Situaties die heftig zijn, waarbij je als kind verstijft staat van de angst en waarbij de energie van deze verstijving vast gaat zitten in je lichaam. Als ik daar nu als volwassene naar terugkijk, naar de agressie van mijn vader, gewoon buitensporig, een ‘kleine Mussolini’. Een paar details. Mijn moeder wordt voor mijn ogen knock-out geslagen en mijn vader zegt later, “Ga maar even kijken of het goed gaat met je moeder.” Je zit midden in een gezellig Italiaans restaurant en zo uit het niets wordt je moeder bij haar haren gegrepen en het restaurant uit getrokken. Dit alles gaat nog wel even door, tot mijn achttiende jaar. Deze beelden, de angsten, deze traumatische ervaringen blijven mij achtervolgen en hebben een behoorlijke invloed gehad op mijn kind-ontwikkeling en de rest van mijn leven.
Zelfrealisatie “Je kunt jezelf helen”
Al heel lang voel ik vanbinnen dat ik niet op de wereld ben gekomen om alleen maar angstig te zijn en dingen te dragen. Er is voor mij veel meer dan dat. Ik wil vooral iets neerzetten. Ondanks de angst in mij, voortkomende uit mijn trauma, bleef ik op zoek. Naar… ja waar was ik nu werkelijk naar op zoek?
De relatie met mijn vader is nooit een gezonde zoon-vaderrelatie geweest. Ondanks alle geweldsuitbarstingen naar mijn moeder waren er ook periodes dat ik zo verlangde naar mijn vader. En met mijn moeder… daar werd ik helemaal gek van. Haar persoonlijkheidsstoornis maakte mij onzeker en de druk die zij op mij legde, met daarbij het zorgen voor en vooral met vragen als: “Gerbrand wat moet ik nou doen? Moet ik nou wel weggaan bij je vader of moet ik blijven?”
Wat heb ik in deze wereld afgereisd op zoek naar ‘iemand’ die mij kon vertellen ‘hoe’ te leven. Wat is het geheim en hoe doe je dat, leven zonder angst? Onbewust was ik bezig met de vraag: hoe heel ik mijzelf van deze trauma’s? Ik heb veel vluchtige relaties gehad, op zoek naar de ultieme liefde.
De Japanse Krijgskunst en vooral Tai Chi was mijn redding. ‘You have to be relaxed man’ zei Master W.W. C.C. Chen, Tai Chi Grootmeester, tegen mij in april 1989. En ja, mijn volgende vraag was, “Master Chen, how do you do that?” Hij keek mij aan en lachte mij toe.
Als kind bad ik tot God om te vragen of hij mij wilde helpen. Later voelde ik dat God niet buiten mijzelf was, maar juist in mijzelf. Daarna zei ik altijd: “Ik ben slachtoffer van huiselijk geweld. Mijn vader sloeg mijn moeder in elkaar.” Nu kan ik zeggen dat mijn ouders onmogelijk samen konden leven en keuzes hebben gemaakt die voor beide niet goed waren. Dus er waren geen excuses meer. Ik moest het zelf doen.
Regelmatig geef ik coaching aan jongens, meisjes en hun ouders. En ja, ik kom jongens tegen die huiselijk geweld meemaken en ik word regelmatig door instanties gevraagd voor advisering. En hoe fijn is het voor een getraumatiseerd kind dat er gewoon iemand is die je begrijpt (waarbij je het niet hoeft uit te leggen). Zonder woorden in contact. Alleen maar te voelen dat je oké bent.
Ja, mijn levenservaring met huiselijk geweld heeft mij veel gebracht. De pijn en de trauma’s brachten mij in beweging. En door te bewegen kwamen de diep verstopte trauma’s in mijn lichaam naar de oppervlakte. Door te bewegen werd ik bewust dat ik mijzelf kan helen, zonder dat ik de trauma’s opnieuw hoef te beleven. Hoe? Heel simpel. Door te blijven staan. Niet vluchten. Niet vechten. Nee gewoon blijven staan en door middel van je eigen zachtheid contact maken met dat gebied dat enorm pijn doet. Makkelijker gezegd dan gedaan. Moeilijk ja. Echt moeilijk, maar niet onmogelijk. Door te bewegen en vanuit je eigen zachte kracht kun je je trauma’s helen, en je hoeft ze daarbij niet opnieuw te beleven. Vooral de vertraging van de beweging heeft daarbij een helend effect op je lijf.
Noot van de auteur
Gerbrand Martini, zoon van een Italiaan en een Uddelse moeder, geeft samen met zijn vrouw Rita Kroeze in zijn eigen Trainingscentrum Martini Art Dojo individuele begeleiding aan jongens, meisjes en volwassenen. Door zijn jarenlange ervaring met Japanse Martiale kunst Nin-Jutsu en Chinese bewegingsleer Tai Chi heeft hij zijn eigen trainings- en opleidingsprogramma Jongens in hun Kracht ontwikkeld. In eerste instantie om jongens beter met zichzelf te verbinden en met de wereld om zich heen. Inmiddels is dit trainingsprogramma uitgegroeid, waarbij dit zowel voor jongens, meisjes als ook volwassenen een volwaardig programma is om mensen (weer) in verbinding te laten komen met hun eigen zachte kracht. Meer weten hierover www.jongensinhunkracht.nl