blog 19: Mannen die het betreft
Soms komt het op je pad. Dan val je niet van je stoel omdat je de kranten leest en weet wat er zich kan afspelen in huiselijke kring, achter de voordeur. Maar het beneemt je wel de adem wanneer je er van nabij mee wordt geconfronteerd. De meisjes achter het krantenbericht waarin slechts een fractie van het geweld is beschreven.
“Alleen hij en ik weten alles”, zegt het meisje. Het is meer geweest, gruwelijker, en van langere duur. Ze kan er goddank over praten. Staat met heldenmoed in de grote zaal van een marmeren gebouw, bedoeld om bescherming van onze rechtsstaat uit te stralen.
De bejegening in die zaal stelt teleur en ook weer niet. Slachtoffers die op een paar meter afstand van de verdachte moeten plaatsnemen. Een moeder die niet naast haar dochter mag zitten om haar te beschutten. Maar gelukkig ook een voorzitter die zorgvuldig en respectvol spreekt. Die de slachtoffers prijst om hun moed hier aanwezig te zijn.
Hulpverleners zijn wel wat gewend, zou je denken. Toch schiet er eentje vol bij het aanhoren van de aanklacht. Schade toegebracht aan weerloze, onbeschermde jonge meisjes, door degene die juist bescherming had moeten bieden. Zelf voel ik inwendige tranen tijdens de slachtofferverklaring. Een heldere stem die een zelfgeschreven gedicht voorleest. Zo alleen, zo bang, zo door iedereen verlaten. ‘Gaat mijn leven hier ophouden?’, vraagt de stem.
Dat ze er staat bewijst het tegendeel. De pijn is onmetelijk, de aanhoudende nachtmerries blijven gruwelijk, maar er is ook kracht en strijdbaarheid. Ieder kind wil een leven en een toekomst. De rechter vraagt: “Weet je al wat je later wil worden?” Zonder aarzeling klinkt het: “Advocaat”.
Als de vonnissen enkele weken later worden uitgesproken is de strafmaat hoog voor Nederlandse begrippen. Gerechtigheid voor de samenleving, erkenning van aangedaan leed. De jonge mensen die het betreft kunnen een boek sluiten dat te eng was voor woorden. En eindelijk het boek van hun toekomst gaan schrijven.
En nu?
Over mijn ervaring met slachtoffers van huiselijk geweld schreef ik bovenstaande woorden toen ik mij in 2013 aanmeldde als changemaker voor de campagne WE CAN. De belofte iets te doen aan geweld tegen vrouwen.
Inmiddels werk ik als onderzoeker bij Atria mee aan vergroting van kennis over geweld tegen vrouwen. Dit heeft alles met rolpatronen te maken, verwachtingen die meisjes en jongens al op jonge leeftijd krijgen voorgeschoteld. Voor jongens betekent dit dat machogedrag en seksuele agressie worden beloond.
We kunnen allemaal bijdragen door het niet meer te accepteren zodra er onder mannen weer eens zo’n seksistisch lacherig sfeertje ontstaat. Zet andere mannen op hun nummer, confronteer hen met de boodschap die ze uitstralen, de ongelijkwaardigheid die ze promoten en de ándere kant: je zal maar als meisje zijn geboren.
Mannen die het betreft, dat zijn we allemaal: niet alleen de daders maar iedere man heeft de plicht om geweld en ongelijkheid een halt toe te roepen. Begin met dit uit te dragen in je omgeving, maak het bespreekbaar onder je vrienden. Zodat we gezamenlijk de wereld ietsje veiliger kunnen maken.
